Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2011

Τζίτζικες και μέρμηγκες

του Γιάνη Βαρουφάκη

Το σημερινό Δελτίο Κρίσης της σημερινής θα είναι πολύ σύντομο. Μια παράγραφος όλη κι όλη. Η εξής: Το κούρεμα (γνωστό κι ως PSI), η χρηματοδότηση του ΔΝΤ από τις Κεντρικές Τράπεζες της ευρωζώνης (ώστε να χρηματοδοτηθούν έμμεσα οι Ιταλία και η Ισπανία), η “μόχλευση” του EFSF, τα 500 δις ευρω με τα οποία θα προικιζόταν ο νέος μηχανισμός (το ESM) ώστε να αρχίσει να λειτουργεί νωρίτερα – όλες αυτές οι μεγάλες «υποσχέσεις» των τελευταίων δυο Συνόδων Κορυφής (26ης Οκτωβρίου και 9ης Δεκεμβρίου) εξανεμίστηκαν. Τίποτα από αυτά δεν έχει μείνει παρά μόνο οι στάχτες τους που τις σκορπίζει ο άνεμος από εδώ κι από εκεί. Τι έμεινε από την Τελική Λύση; Μονάχα η απόφαση να συνάψουμε μια, ουσιαστικά, μη-Συνθήκη, η οποία, έτσι κι αλλιώς, είναι εκτός θέματος (και η οποία έβαλε τέλος στην ΕΕ όπως την ξέραμε, καθώς η Βρετανία άνοιξε τον δρόμο της διάσπασης της Ένωσης). Πάλι καλά που έχουμε γιορτές και κανείς δεν έχει όρεξη να έρθει αντιμέτωπος με την πραγματικότητα. Ζούμε την «ηρεμία» πριν την καταιγίδα του νέου έτους.
Εν αναμονή λοιπόν της νέμεσης που θα επισκεφτεί την Ευρώπη μετά τις γιορτές, σκέφτηκα ότι, αντί να επιδοθώ άλλη μια φορά σε αναλύσεις οικονομικού περιεχομένου, ίσως να είναι προτιμότερο να πω μια ιστορία. Έναν μύθο που έχει στόχο την απομυθοποίηση, την αμφισβήτηση για την ακρίβεια, του μύθου που σήμερα κυριαρχεί στην Ευρώπη με αποτέλεσμα να μην μπορεί να βρεθεί λύση.
Τζίτζικες και μέρμηγκες – ο κυρίαρχος μύθος
Μια φορά κι έναν καιρό, σε μια χώρα του Νότου, τα τζιτζίκια ζούσαν ανέμελα σε μια συνομοσπονδία με μερμήγκια βόρειων χωρών τα οποία δούλευαν, δούλευαν και δούλευαν. Όσο η συνομοσπονδία τους αυτή πέρναγε μέρες καλοκαιριού, όλα πήγαιναν φίνα. Τα τζιτζίκια τραγούδαγαν και κορόιδευαν τα μερμήγκια αλλά και τα μερμήγκια που και που επισκέπτονταν τον Νότο για μερικές εβδομάδες ανεμελιάς στον ήλιο δίπλα στα τεμπέλικα τζιτζίκια.
Μια μέρα όμως, το καλοκαίρι της συνομοσπονδίας τους τελείωσε. Άγριοι, παγωμένοι άνεμοι άρχισαν να φυσούν από βορειοδυτική κατεύθυνση, αρχικά από την Wall Street και αργότερα από κάθε δυνατή κατεύθυνση. Τότε, τα τζιτζίκια του Νότου, ιδίως στην Ελλάδα, παραλίγο να ξεπαγιάσουν. Χωρίς τρόφιμα στις αποθήκες τους, χωρίς να έχουν προνοήσει για τις δύσκολες ημέρες του χειμώνα της συνομοσπονδίας τους, έτρεξαν στις πρωτεύουσες του Βορρά, με προτεταμένο το χέρι, ζητώντας από τα μερμήγκια αρωγή, αλληλεγγύη. Τα μερμήγκια, όπως είναι φυσικό, δίσταζαν να ανοίξουν τις αποθήκες με τα όλο κόπο συσσωρευμένα καλούδια τους. Δεν δίσταζαν ωστόσο από τσιγκουνιά αλλά από φόβο. Φόβο ότι αν αρχίσουν να ταΐζουν ανεξέλεγκτα τα πεινασμένα, άφρονα τζιτζίκια, ήταν πολύ πιθανόν αυτά να κάνουν πάλι τα ίδια: να συνεχίσουν να γλεντοκοπούν και, κάθε φορά που η κοιλιά τους είναι άδεια, να τρέχουν πάλι στα μερμήγκια να την γεμίσουν, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να αδειάσουν οι αποθήκες των μερμηγκιών και να πεινάσουν όλοι μαζί.
Να γιατί τα μερμήγκια ναι μεν δεν αρνήθηκαν στα τζιτζίκια συνδρομή αλλά απλά απαίτησαν από αυτά δείγματα γραφής ότι θα αλλάξουν. Θα γίνουν κι αυτά πιο... μερμήγκια. Όταν άκουγαν από τα χείλη των τζιτζικιών κουβέντες περί ευρωομολόγων, ενεργοποίηση της ΕΚΤ με στόχο την «ορθολογική διαχείριση του χρέους της ευρωζώνης» κλπ, αμέσως στύλωναν τα πόδια, σκεπτόμενα μέσα τους: «Πάλι τις αποθήκες μας έβαλαν στο μάτι.» Κι έτσι επέμεναν ακόμα περισσότερο στην μερμηγκοποίηση των τζιτζικιών ως συνθήκη για να ανοίξουν τις αποθήκες τους για να ταϊστούν τα πεινασμένα τζιτζίκια.
Μύθοι και πραγματικότητα

Το πρόβλημα με τους μύθους, όπως ο Αίσωπος γνώριζε καλά, είναι ότι όταν τους χρησιμοποιούμε για να κατανοήσουμε την πραγματικότητα, να εξαγάγουμε συμπεράσματα και ηθικά διδάγματα, είναι πολύ εύκολο να οδηγηθούμε σε καταστροφική πλάνη όταν ο μύθος που τελικά κυριαρχεί χάνει την «επαφή» με καίριες διαστάσεις της πραγματικότητας, καλύπτοντας έτσι την τελευταία στο σκοτάδι (αντί να την λούζει με φως). Κάτι τέτοιο συμβαίνει τώρα στην Ευρώπη. Ο Αισώπειος μύθος με τα μερμήγκια του Βορρά και τα τζιτζίκια του Νότου αντανακλά μια νοοτροπία, έναν κυρίαρχο τρόπο ανάλυσης της Κρίσης, που αποτελεί τον μεγαλύτερο εχθρό της ευρωζώνης, καθώς ωθεί τις ελίτ (Βορρά τε και Νότου) σε πολιτικές που, χωρίς πλέον αμφιβολία, κρατούν το καράβι της ευρωζώνης σε σταθερή πορεία σύγκρουσης με την σκληρή πραγματικότητα της κατάρρευσης. Χρειαζόμαστε λοιπόν έναν νέο μύθο. Έναν μύθο που να μένει όσο πιο κοντά στην αφήγηση του κυρίαρχου μύθου αλλά, παράλληλα, να τον διορθώνει με τρόπο που να απελευθερώσει τις απομένουσες δυνατότητες της Ευρώπης να σταματήσει την κατρακύλα.
Τζίτζικες και μέρμηγκες – ο μύθος redux

Μια φορά κι έναν καιρό, σε μια όμορφη συνομοσπονδία, ζούσαν μερμήγκια και τζιτζίκια. Τα τζιτζίκια ζούσαν ζωή χαρισάμενη ενώ τα μερμήγκια δούλευαν, δούλευαν και δούλευαν. Όσο η συνομοσπονδία τους αυτή πέρναγε μέρες καλοκαιριού, τα τζιτζίκια τραγούδαγαν και κορόιδευαν τα μερμήγκια που, κάθιδρα και κάπως αντιαισθητικά όπως ήταν, δεν συμμετείχαν στο φαγοπότι.
Τα μερμήγκια ζούσαν παντού. Όπως και τα τζιτζίκια. Μπορεί τα βόρεια ξαδέρφια τους να μην τους έμοιαζαν απόλυτα, όμως τα τζιτζίκια του Νότου είχαν πολλά κοινά με τα τζιτζίκια του Βορρά, όπως άλλωστε συνέβαινε και με τα μερμήγκια: αλλιώς δούλευαν εκείνα του Βορρά κι αλλιώς εκείνα του Νότου. Ας τα γνωρίσουμε λίγο καλύτερα.
Τα νότια μερμήγκια: Ζευγάρια μερμηγκιών που, στις καλές εποχές, δούλευαν και τα δυο σε κλάδους χαμηλής παραγωγικότητας (π.χ. ταμίες supermarket), πολλές φορές κάνοντας δύο δουλειές με σκοπό να τα βγάλουν πέρα δεδομένων των χαμηλών τους μισθών και ενός οικογενειακού πληθωρισμού πολύ μεγαλύτερου του επίσημου μέσου πληθωρισμού. Παρ όλες τις τέσσερις δουλειές που έκαναν μεταξύ τους, τα εισοδήματά τους δεν έφταναν για να παρακολουθούν το γενικότερο φαγοπότι γύρω τους. Όταν το παιδί τους τους πίεζε για ένα καινούργιο gadget ή αναγκάζονταν να πληρώνουν φροντιστήρια για τα πάντα, φακελάκια στα νοσοκομεία κλπ., ο μόνος τρόπος που μπορούσαν να σκεφτούν πως θα τα κατάφερναν ήταν να πούνε ναι σε μία από τις πάμπολλες προσφορές που λάμβαναν κάθε μέρα από λογιών- λογιών τράπεζες για πιστωτικές κάρτες, εορτοδάνεια κ.ο.κ. Κι όταν το «καλοκαίρι» τελείωσε, κι ήρθε η Κρίση, είδαν τα εισοδήματά τους από την πρώτη τους δουλειά να εξαφανίζονται, οι εργοδότες τους της δεύτερης δουλειάς τους είπαν να μην ξαναπάνε, τα δάνεια άρχισαν να τους πνίγουν, οι επιθέσεις της εφορίας τους ανάγκασαν ακόμα και να σκεφτούν να μείνουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Και σαν να μην έφταναν αυτά, κάποια στιγμή συνειδητοποίησαν ότι όλη η οικουμένη τους θεωρούσε υπεύθυνους για τη συντέλεια του κόσμου που ήταν καθ’ οδόν. Έγιναν οι δακτυλοδεικτούμενοι θύτες της παγκόσμιας οικονομίας!
Τα βόρεια μερμήγκια: Ζευγάρια μερμηγκιών-εργατών σε παραγωγικότατα εργοστάσια που όμως έβλεπαν, για μια δεκαετία, την αγοραστική δύναμη των εισοδημάτων τους να μειώνεται. Όσο πιο σκληρά και αποδοτικά εργάζονταν τόσο πιο δύσκολα τα έβγαζαν πέρα. Κι αυτά συνέβαιναν στις καλές εποχές του καλοκαιριού της μεγάλης συνομοσπονδίας τους. Η όλο και παραγωγικότερη εργασία τους, σε συνδυασμό με τους όλο και πιο ασθενικούς μισθούς τους, οικοδομούσε τεράστια πλεονάσματα. Από την μία, η μείωση του κόστους της εργασίας των βόρειων μερμηγκιών αύξανε τα κέρδη των επιχειρήσεων και από την άλλη, καθώς τα προϊόντα τους γίνονταν φθηνότερα σε ολόκληρη την συνομοσπονδία (αλλά και παγκοσμίως), αυξάνονταν οι εξαγωγές και, μαζί τους, τα πλεονάσματα ψήλωναν ακόμα πιο πολύ. Όμως, αντίθετα με τους σπόρους των μερμηγκιών του Αισώπου, τα πλεονάσματα αυτά δεν αποθηκεύονται. Έχουν γίνει χρήμα και το χρήμα δεν επιτρέπεται να λιμνάζει. Πρέπει να κινείται ψάχνοντας καλύτερες αποδόσεις. Καθώς μάλιστα τα βουνά αυτά των πλεονασμάτων έριξαν πολύ τα επιτόκια στον Βορρά, άρχισαν να ρέουν προς τον Νότο, όπου τα επιτόκια ήταν πάντα σχετικά τσιμπημένα (λόγω της χαμηλότερης παραγωγικότητας των εκεί μερμηγκιών, που οφείλεται στο ότι τα νότια μερμήγκια δεν είχαν τα μηχανήματα και την τεχνολογία που θα τα βοηθούσαν να δουλεύουν εξ ίσου παραγωγικά).
Ποιος ενορχήστρωσε την ροή των πλεονασμάτων που παρήγαγαν τα βόρεια μερμήγκια προς τον Νότο; Μα τα βόρεια τζιτζίκια, σε αγαστή συνεργασία με τα νότια ξαδέρφια τους. Οι βόρειες τράπεζες που, αποφασισμένες να μετατρέψουν σε προσοδοφόρο ευαγγέλιο την νοοτροπία του τζίτζικα (μέγιστη απόδοση για ελάχιστη προσωπική εργασία), βρήκαν στα νότια ξαδέρφια τους (κατασκευαστικές εταιρείες, ελληνικές τράπεζες κλπ κλπ) τους ιδανικούς παρτενέρ στην διοχέτευση των πλεονασμάτων του Νότου, μέσω θαλασσοδανείων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα που όμως απέφεραν υψηλότερα επιτόκια από εκείνα που θα έβρισκαν στον βορρά – για τον ίδιο λόγο που παρήχθησαν στον Βορρά τα πλεονάσματα αυτά (δηλαδή, την φθηνή, παραγωγική εργασία των βόρειων μερμηγκιών).
Και τι γίνεται κάθε φορά που ζεστό, μπόλικο χρήμα ρέει ξαφνικά σε μία περιοχή; Δημιουργούνται φούσκες. Στην Ισπανία η φούσκα δημιουργήθηκε απ’ ευθείας στον ιδιωτικό τομέα καθώς εκεί οι επιτήδειοι τζίτζικες-κατασκευαστές δανείστηκαν τα βόρεια πλεονάσματα από τις ιδιωτικές τράπεζες-τζιτζίκια του Νότου. Και πού βρήκαν τα χρήματα οι τελευταίες; Από τις ιδιωτικές τράπεζες-τζιτζίκια του Βορρά βεβαίως! Αντίθετα, στην Ελλάδα, η φούσκα προέκυψε μέσα στα σπλάχνα του δημοσίου καθώς, τα δικά μας τζιτζίκια-κατασκευαστές έπεισαν τα φιλαράκια τους, τα τζιτζίκια του ελληνικού δημοσίου, να δανειστεί το δημόσιο ώστε, κατόπιν, να τους δώσουν χρυσοφόρα συμβόλαια.
Δεν έχει απολύτως καμία σημασία πώς ακριβώς δημιουργήθηκαν οι φούσκες του Νότου. Είτε άμεσα από τον ιδιωτικό τομέα (όπως στην Ισπανία) είτε έμμεσα μέσω του Δημοσίου (όπως στην Ελλάδα) οι φούσκες δημιουργήθηκαν επειδή τα πλεονάσματα τα οποία παρήγαγαν τα βόρεια μερμήγκια δεν τα γεύτηκαν εκείνα αλλά, και εδώ έγκειται η τραγωδία, τα υπεξαίρεσαν τα βόρεια τζιτζίκια τα οποία, συνεπικουρούμενα από τα νότια τζιτζίκια, τα έστειλαν στον Νότο δημιουργώντας φούσκες από τις οποίες κέρδισαν πολλά όλα τα τζιτζίκια. Ότι θα έσκαγαν, θα έσκαγαν. Έσκασαν όταν έσκασε πρώτη μια ακόμα μεγαλύτερη υπερ-φούσκα, εκείνη που έχτιζαν για 25 χρόνια τα υπερπόντια super-τζιτζίκια της Wall Street.
Κάπως έτσι, τα μερμήγκια του Βορρά είδαν την σκληρή δουλειά τους όχι μόνο να μην μεταφράζεται σε καλύτερη ζωή για τα ίδια και για τα παιδιά τους αλλά, αντίθετα, να έχει υπονομεύσει ολόκληρη την συνομοσπονδία.
Τοξικοί μύθοι

Κι όταν η Κρίση χτύπησε, στα βόρεια μερμήγκια είπανε να σφίξουν κι άλλο το ζωνάρι. Να κατέβουν άλλο ένα σκαλοπάτι προς την κόλαση της ανέχειας και της ανασφάλειας. Τους είπανε ακόμα ότι η κυβέρνησή τους, την ίδια ώρα, απαιτεί την έγκριση των αντιπροσώπων τους για να στείλει, άκουσον άκουσον, αναρίθμητα δισεκατομμύρια στην ελληνική κυβέρνηση και άλλες νότιες κυβερνήσεις λίγο πολύ σαν και την ελληνική. Και δεδομένου ότι ποτέ δεν τους ξεκαθάρισαν τι επιτρέπεται και τι όχι να τα κάνουν οι νότιες κυβερνήσεις τα χρήματα αυτά  (ότι, ουσιαστικά, αποτελούν κονδύλια που στόχο έχουν την διάσωση των απανταχού τζιτζικιών, βορείων και νοτίων, και υπό τον αδιαπραγμάτευτο όρο να μειωθούν κι άλλο τα εισοδήματα των νότιων μερμηγκιών), τα βόρεια μερμήγκια έμειναν εμβρόντητα: Πως συνέβη να δουλεύουν όλο και πιο πολύ για όλο και πιο λίγα, την ώρα που οι κυβερνήσεις τους στέλνουν πακτωλούς χρημάτων σε ξένους; Τότε, οι κυβερνώντες τους, για να μην παραδεχτούν ότι αυτό συμβαίνει για να προστατευτούν τα απανταχού τζιτζίκια,  τους εξήγησαν τι συνέβη στο πλαίσιο ενός μύθου του Αισώπου. Ενός μύθου που όμως όλα τα τζιτζίκια ζούσαν στον Νότο και όλα τα μερμήγκια στον Βορρά (βλ. πιο πάνω).
Την ίδια ώρα, τα νότια μερμήγκια βρίσκονταν σε απόγνωση. Τα απανταχού τζιτζίκια, βόρεια και νότια, τα έβριζαν χυδαία: Ανεπρόκοπα τα ανέβαζαν, διεφθαρμένα τα κατέβαζαν. Τα κατηγορούσαν ως δυναμιτιστές του Δυτικού Πολιτισμού οι οποίοι λόγω της τεμπελιάς τους και της καλής ζωής που ζούσαν έβαλαν σε κίνδυνο την παγκόσμια οικονομική τάξη. Δεν ήξεραν πως να αντιδράσουν. Αναρωτιόντουσαν πως γίνεται να τα κατηγορούν για καλοζωία όταν δεν θυμούνται μέρα που να μην δούλευαν από το πρωί μέχρι το βράδυ και εβδομάδα που να μην δυσκολεύονταν να τα βγάλουν πέρα. Ακόμα και στις καλές εποχές! Πάλευαν τότε, παλεύουν ακόμα χειρότερα σήμερα. Κι όσο για τα πακέτα διάσωσης, δεν έχουν δει τίποτα παρά μόνο ακούνε για δισεκατομμύρια - την ώρα που καλούνται να πληρώνουν όλο και περισσότερους φόρους, όλο και ακριβότερα τα είδη πρώτης ανάγκης, από όλο και ισχνότερα εισοδήματα. Κι όταν ακούνε τους βόρειους να τους αποκαλούν τζιτζίκια, αχρείους, κλέφτες, δεν είναι δύσκολο να σκύψουν πάνω από το πηγάδι της συλλογικής μνήμης και να βρουν υλικό με το οποίο να χτίσουν δικές τους ύβρεις κατά των βορείων (ιδίως εκείνων που τους βρίζουν στα γερμανικά).
Ηθικό δίδαγμα (κάθε Αισώπιος μύθος πρέπει να έχει ένα!)

Πολλοί θεωρούν ότι με τον Τζίτζικα και τον Μέρμηγκα, ο Αίσωπος προσπάθησε να μας αποτρέψει από την τεμπελιά προτρέποντάς μας να είμαστε καλοί προς τον μελλοντικό μας εαυτό – κάτι που ο Τζίτζικας δεν μπορούσε να κάνει. Σωστά. Όμως, ο Αίσωπος θεωρούσε προβληματικό τόσο τον Τζίτζικα όσο και τον Μέρμηγκα, προετοιμάζοντάς μας για το ηθικό δίδαγμα του παν μέτρον άριστον: Ούτε Μέργηγκας, που δεν μπορεί ποτέ να χαρεί παρά μόνο την σκέψη της μελλοντικής κατανάλωσης, ούτε Τζίτζικας, που αρνείται να κάνει θυσίες προς όφελος του μελλοντικού του εαυτού. Σήμερα, εδώ στην Ευρώπη, μια νέα διάσταση του Αισώπιου μύθου έκανε την εμφάνισή της – μια διάσταση που ο Αίσωπος δεν είχε φανταστεί και, δυστυχώς, ούτε και οι σημερινοί Ευρωπαίοι λαμβάνουν υπ’ όψη τους, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να σταματήσουμε την κατρακύλα της ευρωζώνης.
Ποια είναι η διάσταση αυτή, η συνυφασμένη με την ευρωζώνη; Η εξής: Όταν οι μέρμηγκες και οι τζίτζικες είναι κατανεμημένοι τόσο στον Βορρά όσο και στον Νότο, τόσο στα ελλειμματικά όσο και στα πλεονασματικά κράτη-μέλη της ευρωζώνης, το σκηνικό είναι έτοιμο για μια Μεγάλη Ύφεση παντού, η οποία, αργά ή γρήγορα, δίνει το έναυσμα για μια σκοτοδίνη από την οποία μόνον ηττημένοι προκύπτουν. Ένα σκηνικό στο οποίο κανείς δεν μπορεί να διασωθεί.
Η μόνη μας διέξοδος από αυτό το δυστοπικό σκηνικό, στο οποίο ήδη βρισκόμαστε εγκλωβισμένοι, είναι να ανατρέψουμε ο κυρίαρχο αφήγημα. Να επανα-σχεδιάσουμε την συνομοσπονδία μας στην βάση της συνειδητοποίησης ότι σε αυτήν συμβιώνουν από την μία άκρη της στην άλλη (α) τα παραγκωνισμένα και απογοητευμένα μερμήγκια και (β) τζίτζικες με περισσότερη εξουσία και “φροντίδα” απ’ ότι δικαιούνται και από όσο μπορεί η συνομοσπονδία μας να αντέξει.
ΥΓ. Για μία αρκετά διαφορετική έκδοση των πιο πάνω στα αγγλικά, πατήστε εδώ.

Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2011

Αποκλειστικά η έκθεση Ρομπάι: Έτσι θα οδηγηθούμε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης


Ένα έγγραφο εξαιρετικά αποκαλυπτικό των προθέσεων της Γερμανίας να μετατρέψει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης κάτω από τον έλεγχο της, όσο και του τρόπου με τον οποίο πρόκειται να υλοποιηθεί αυτό, μέσω γρήγορων αλλαγών στις ευρωπαϊκές συνθήκες αλλά και αλλαγών που θα ενσωματωθούν στα εθνικά συντάγματα.

Ο οικονομικός ιστότοπος XrimaNews.gr παρουσιάζει σε πρώτη δημοσίευση μεταφρασμένη την πλήρη έκθεση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Van Rompuy, με τα θέματα συζήτησης και τις προτάσεις που θα κατατεθούν στη συνάντηση της 9ης Δεκεμβρίου, πιθανώς της σημαντικότερης μέχρι στιγμής απ' την έναρξη της ευρωπαϊκής κρίσης.

Στην έκθεση φαίνεται ότι ο δημοσιονομικός και δη οικονομικός έλεγχος των κρατών μεταφέρεται στην ΕΕ και ουσιαστικά περνά στη Γερμανία, η οποία μεταξύ άλλων επιδιώκει και τη χρηματοοικονομική ενοποίηση, μετατρέποντας την ίδια σε παγκόσμιο χρηματοοικονομικό κέντρο.
Έλεγχος των δημοσιονομικών, της φορολογίας, της έκδοσης χρέους, μέτρα και αυτόματες ποινές και κυρώσεις, πειθαρχία και συμμόρφωση, είναι μερικά απ' όσα αναφέρονται συνεχώς στην έκθεση, η οποία αν είχε κατατεθεί στην προ κρίσης εποχή θα είχε προκαλέσει επανάσταση στην ΕΕ.

Η έκθεση αναφέρεται στην έκδοση ευρωομολόγου στο μακροπρόθεσμο ορίζοντα και μόνο αφού πρώτα η Γερμανία έχει πετύχει τη δημοσιονομική ολοκλήρωση και υποταγή όλων των κρατών σε όσα απαιτεί. Επίσης, αναφέρεται στο ελληνικό PSI και δηλώνει ότι πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει δέσμευση πως θα πρόκειται για μοναδική περίπτωση και ότι δε θα υπάρξει άλλη αναδιάρθρωση χρέους.

Αλλαγές στις εθνικές νομοθεσίες, στα εθνικά Συντάγματα και στις συνθήκες της ΕΕ είναι μερικοί μόνο απ' τους τρόπους που η Γερμανία επιδιώκει να εξασφαλίσει ότι η Ένωση δε θα διασπαστεί αλλά θα ολοκληρωθεί με βάση τα δικά της πρότυπα. Αναφορές στο ευρώ ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα αλλά και στον έλεγχο του χρέους των κρατών μελών από την ΕΕ αξίζουν την προσοχή.
Η μετάφραση είναι από το XrimaNews.gr και αυτή είναι η πρώτη δημοσίευση της πλήρους έκθεσης στην Ελλάδα

06 Δεκεμβρίου 2011
ΓΙΑ ΜΙΑ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΩΣΗ
ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η Ευρωπαϊκή Διάσκεψη Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου του 2011 ανέθεσε στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σε στενή συνεργασία με τον Πρόεδρο της Επιτροπής και τον Πρόεδρο του Eurogroup να προσδιορίσει τα δυνατά μέτρα για να καταστεί η οικονομική ένωση ανάλογη με τη νομισματική ένωση με την εξής εστίαση: περαιτέρω ενίσχυση της οικονομικής σύγκλισης, βελτίωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και εμβάθυνση της οικονομικής ένωσης εντός της ζώνης του ευρώ.
Η παρούσα έκθεση προβαίνει σε απολογισμό των όσων έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα - τα οποία συχνά υποτιμούνται - και να καθορίσει τη μελλοντική πορεία. Λαμβάνει υπόψη τις διμερείς διαβουλεύσεις που έλαβαν χώρα με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ στην προπαρασκευαστική διαδικασία.

1) Ως αντίδραση στην κρίση του δημόσιου χρέους, σημαντικές αλλαγές στη διακυβέρνηση έχουν λάβει χώρα στο τελευταίο ενάμιση χρόνο, με τη δημιουργία του EFSF, τη συμφωνία για ένα μελλοντικό ESM, τις αποφάσεις σχετικά με τη δημοσιονομική εποπτεία και το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, καθώς και την πιο διευρυμένη δομή της διακυβέρνησης της ζώνης του ευρώ που αποφασίστηκε τον Οκτώβριο στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής και το πακέτο των έξι νομοθετικών πράξεων για την οικονομική διακυβέρνηση που εγκρίθηκε στις 16 Νοεμβρίου.
Η εφαρμογή αυτού του πακέτου θα ξεκινήσει το Δεκέμβριο. Εν τω μεταξύ, η Επιτροπή υπέβαλλε στις 23 Νοεμβρίου μια νέα δέσμη προτάσεων για να μετατρέψει σε νομοθεσία τις κατευθύνσεις που συμφωνήθηκαν τον Οκτώβριο σχετικά με (i) την παρακολούθηση και την αξιολόγηση του σχεδίου του δημοσιονομικού προϋπολογισμού και τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος στα κράτη μέλη στη ζώνη του ευρώ και (ii) την ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών μελών που αντιμετωπίζουν ή απειλούνται με σοβαρές δυσκολίες όσον αφορά την οικονομική τους σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ.

2) Η σταθερότητα και η ακεραιότητα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης απαιτεί τόσο την ταχεία και αυστηρή εφαρμογή των μέτρων που έχουν ήδη συμφωνηθεί όσο και τις περαιτέρω ποιοτικές κινήσεις προς την κατεύθυνση μιας γνήσιας «δημοσιονομικής ένωσης». Αυτό θα οδηγήσει σε σημαντική ενίσχυση του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών και σε έναν υψηλότερο βαθμό επιτήρησης και πειθαρχίας των εθνικών πολιτικών. Οι πιο μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές αλλαγές αναφορικά με τον τρόπο οι εθνικές πολιτικές εφαρμόζονται είναι, επίσης, πολύ σημαντικές για να αντιμετωπίσουν τη βραχυπρόθεσμη αβεβαιότητα και να αποκαταστήσουν την αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη στη ζώνη του ευρώ.

3) Αυτό πρέπει να γίνει διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητα της ΕΕ και τη συνοχή μεταξύ των κρατών στη ζώνη του ευρώ και στην ΕΕ στο σύνολό της. Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην εγγύηση της ενότητας της Ένωσης στο σύνολό της.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΛΙΣΗ ΣΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

4) Η κρίση έχει δείξει ότι οι αποκλίνουσες μακροοικονομικές τάσεις μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά το σύνολο της ζώνης του ευρώ. Ενώ δεν μπορεί να υπάρξει ένας κανόνας που να ταιριάζει σε όλα τα μεγέθη, ένας υψηλότερος βαθμός συντονισμού και ολοκλήρωσης είναι απαραίτητος ώστε να αποφευχθούν μη βιώσιμες τάσεις. Σε μια νομισματική ένωση με ένα ολοκληρωμένο χρηματοπιστωτικό τομέα, η αλληλεξάρτηση και οι δευτερογενείς συνέπειες (σε περίπτωση κρίσης) είναι πολύ μεγάλες.

5) Τα μέτρα που έχουν ήδη εγκριθεί περιλαμβάνουν μια διαδικασία (αντιμετώπισης) υπερβολικών ανισορροπιών που έχει ήδη συμπεριληφθεί στη δέσμη νομοθετικών μέτρων για την οικονομική διακυβέρνηση. Περιέχει ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης που βασίζεται σε ένα πίνακα αποτελεσμάτων των οικονομικών δεικτών (συμπεριλαμβανομένου του κόστους εργασίας, αύξηση των πιστώσεων, ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, μερίδια αγοράς των εξαγωγών και τις τιμές κατοικιών) και ένα διορθωτικό σκέλος με τις ενδεχόμενες κυρώσεις σε περίπτωση που διαπιστώνονται κατ 'εξακολούθηση παραβάσεις από ένα κράτος μέλος να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση των ανισορροπιών. Παράλληλα, τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ έχουν αναλάβει πρόσθετες δεσμεύσεις εντός του πλαισίου του Euro Plus Pact σε τέσσερις τομείς που είναι βασικοί για τη σύγκλιση: ανταγωνιστικότητα, απασχόλησης, βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Αυτά τα νέα μέσα πρέπει τώρα να εφαρμοστούν δυναμικά. Παράλληλα, υπάρχει ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω το σύστημα.

6) Στο πλαίσιο αυτό, τα ακόλουθα πρόσθετα μέτρα πρέπει να εξεταστούν:
α) Τον Οκτώβριο η Ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής συμφώνησε στην εκ των προτέρων εξέταση σε επίπεδο ζώνης ευρώ όλων των σημαντικών οικονομικών σχεδίων μεταρρύθμισης και ως προς τις πιθανές δευτερογενείς τους συνέπειες (κίνδυνος μόλυνσης). Η εν λόγω συμφωνία θα πρέπει να γίνει πλήρως λειτουργική, με μια ειδική διαδικασία που θα δημιουργηθεί, κυρίως μέσω της συζήτηση στο πλαίσιο του Eurogroup, με βάση μια ανάλυση από την Επιτροπή.
β) Η μη εφαρμογή από μια χώρα των μεταρρυθμίσεων που είναι απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία της νομισματικής ένωσης έπειτα από συγκεκριμένες συστάσεις για τη ζώνη του ευρώ που έχουν υιοθετηθεί από τα κράτη μέλη βάσει των άρθρων 121 (2) και 148 (4) της ΣΛΕΕ θα πρέπει να συνεπάγεται οικονομικές κυρώσεις. Τα σαφή κριτήρια για τον εκ των προτέρων προσδιορισμό των συστάσεων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κυρώσεις θα πρέπει να ορίζονται με δευτερογενή νομοθεσία. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην κράτη μέλη της ευρωζώνης με προβλήματα ανταγωνιστικότητας ή / και υψηλή ανεργία.
Αυτά τα μέτρα μπορούν να ληφθούν εντός του ισχύοντος πλαισίου της Συνθήκης, βάσει του άρθρου 136 ΣΛΕΕ.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ
7) Η δέσμη νομοθετικών μέτρων για την οικονομική διακυβέρνηση που εγκρίθηκε στις 16 Νοεμβρίου αποτελεί ένα σημαντικό μέτρο για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Οι νέοι μηχανισμοί βασίζονται τόσο σε συστάσεις όσο και κυρώσεις. Το πεδίο για την επιβολή κυρώσεων στη ζώνη του ευρώ διευρύνθηκε και η λήψη αποφάσεων έχει επιταχυνθεί και απλουστευθεί, ώστε να αυξηθεί ο αυτοματισμός. Οι νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής που εκδόθηκαν στις 23 Νοεμβρίου θα ενισχύσουν περαιτέρω την πειθαρχία και τη συμμόρφωση στη ζώνη του ευρώ.
8) Το συνδυασμένο αποτέλεσμα όλων αυτών των μέτρων θα είναι πολύ σημαντικό. Ωστόσο, το να κινηθεί η περιοχή του ευρώ προς μια πραγματική οικονομική ένωση απαιτεί πρόσθετα μέτρα προς την κατεύθυνση μιας «νέα δημοσιονομικής ολοκλήρωσης». Για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη της αγοράς στη ζώνη του ευρώ και για τη διασφάλιση της πολιτικής βιωσιμότητας των μηχανισμών αλληλεγγύης, είναι πολύ σημαντικό να ενισχυθεί η αξιοπιστία των δημοσιονομικών μας κανόνων (επίπεδα ελλείμματος και χρέους) και να διασφαλιστεί η πλήρης συμμόρφωση. Αυτό είναι πιθανό να απαιτεί αλλαγές στο πρωτογενές δίκαιο.
9) Δύο δρόμοι είναι δυνατοί από αυτήν την άποψη, χωρίς να είναι είναι αμοιβαία αποκλειόμενοι:
α) Ουσιαστική αναθεώρηση του πρωτοκόλλου αριθ. 12 της Συνθήκης, σε συνδυασμό με περαιτέρω μεταρρυθμίσεις
στο παράγωγο δίκαιο.
β) Οι τροποποιήσεις της Συνθήκης μέσα από μια διαδικασία αναθεώρησης με βάση το άρθρο 48 της ΣΕΕ.

Αναθεώρηση του πρωτοκόλλου αριθ. 12 και στο παράγωγο δίκαιο

10) Η υποχρέωση για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης να επιτύχουν και να διατηρήσουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό κατά τη διάρκεια του οικονομικού κύκλου θα μπορούσε να εισαχθεί στο πρωτόκολλο (αριθ. 12) σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος, ως ένα μέσο για να εξασφαλίζεται ότι τα υπερβολικά ελλείμματα θα αποφεύγονται και ότι το θα μειωθεί κάτω από το 60%. Μια αποφασιστική σύγκλιση προς ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς από τις τρέχουσες θέσεις θα πρέπει να προβλέπεται για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης, σύμφωνα με ένα χρονοδιάγραμμα που θα καθιερωθεί από την Επιτροπή. Επιπλέον, το πρωτόκολλο θα περιλαμβάνει και την υποχρέωση για τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ να συμπεριλάβουν μια τέτοια διάταξη στην εθνική νομοθεσία τους κατά προτίμηση σε συνταγματικές ή ισοδύναμου επιπέδου ρήτρες. Το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων θα είναι αρμόδιο για τον έλεγχο της μεταφοράς του εν λόγω κανόνα σε εθνικό επίπεδο. Ο κανόνας αυτός πρέπει να συμπληρωθεί με τον αυτόματο μηχανισμό διόρθωσης (για παράδειγμα αυτόματες μειώσεις των δαπανών, αυξήσεις σε φόρους ή με συνδυασμό των δύο), τις οποίες ορίζει κάθε κράτος μέλος, σε περίπτωση απόκλισης.
Τα κράτη μέλη της ευρωζώνης θα πρέπει να υποβάλλουν εκθέσεις εκ των προτέρων σχετικά με τις εθνικές ομολογιακές τους εκδόσεις και μία κεντρική και συγκεντρωτική καταγραφή και παρακολούθηση όλων των εκδόσεων χρέους στην ευρωζώνη θα πρέπει να υιοθετηθεί.

11) Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με περαιτέρω ενίσχυση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος για την τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ τα κράτη μέλη και να εισαχθεί μέσω του παράγωγου δικαίου με βάση το άρθρο 136 ΣΛΕΕ. Αυτό θα επιτρέψει υψηλότερο βαθμό ακρίβειας των μέτρων που πρέπει να θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, σε στενή συνεργασία με την Επιτροπή, η οποία θα μπορούσε να μελετά και να εγκρίνει το πρόγραμμα που προβάλλει το κράτος μέλος. Οι γενικοί στόχοι που καθορίζονται σε ένα έγγραφο ή πράξη του Συμβουλίου θα μπορούσε να είναι δεσμευτική ως προς το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

12) Οι αλλαγές στο πρωτόκολλο αριθ. 12 μπορούν να εισαχθούν με ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου μετά από πρόταση της Επιτροπής μετά από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η απόφαση αυτή δεν απαιτεί κύρωσή της σε εθνικό επίπεδο. Αυτή η διαδικασία θα μπορούσε επομένως να οδηγήσει σε ταχείες και σημαντικές αλλαγές.

Τροπολογίες συνθήκης μέσω του άρθρου 48 της ΣΕΕ

13) Ένας άλλος δρόμος που πρέπει να επιδιωχθεί είτε παράλληλα ή σε μεταγενέστερο στάδιο θα ήταν να γίνει αναθεώρηση των άρθρων TFUE της συνθήκης που σχετίζονται με την Οικονομική και Νομισματική Ένωση, μέσω της αναθεώρησης της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 48 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η αναθεώρηση συνίσταται σε τροποποίηση ή αντικατάσταση του άρθρου 136 ή / και την αναθεώρηση του πρωτοκόλλου αριθ. 14 σχετικά με το Eurogroup.

14) Αυτή η διαδικασία θα ήταν χρονοβόρα και θα υπόκειται σε επικύρωση απ' όλα τα κράτη Μέλη, αλλά θα επιτρέψει πιο θεμελιώδεις αλλαγές στο δημοσιονομικό πλαίσιο, όπως:
- Η τροποποίηση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (άρθρο 126) για τα κράτη Μέλη της ζώνης του ευρώ
- Η ενίσχυση του ρόλου των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, με μεγαλύτερη όχληση στην περίπτωση της έλλειψης εφαρμογής. Για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης σε μια διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, μια δυνατότητα για την Επιτροπή και το Συμβούλιο (Eurogroup) θα μπορούσε να είναι να ζητήσει αλλαγές σε ένα σχέδιο προϋπολογισμού πριν από την υποβολή στο εθνικό κοινοβούλιο εάν η δημοσιονομική στάση δεν συνάδει με το συμφωνημένο σχέδιο. Στην περίπτωση των κρατών μελών της ευρωζώνης που είναι κάτω από ένα πρόγραμμα παροχής βοήθειας και εξακολουθούν να μην πληρούν τις προϋποθέσεις, η Επιτροπή θα μπορούσε να λάβει έκτακτες εξουσίες, όπως η εκ των προτέρων έγκριση όλων των σπουδαίων οικονομικών μεταρρυθμίσεων.

Την ένταξη σε ένα αναθεωρημένο Πρωτόκολλο αριθ. 14 των αλλαγών που συμφωνήθηκαν στον τομέα της οικονομικής διακυβέρνησης


ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΩΣΗ

15) Δύο πρόσθετα μέτρα, στενά συνδεδεμένα με την πρόοδο που πρέπει να γίνει στην οικονομική σύγκλιση και στη δημοσιονομική πειθαρχία, θα μπορούσαν επίσης να εξεταστούν:
- Η προσφυγή στην ενισχυμένη συνεργασία, με τη συμμετοχή όλων των κρατών μελών της ευρωζώνης, με έμφαση σε τομείς που είναι απαραίτητοι για την ομαλή λειτουργία της ζώνης του ευρώ, όπως η λειτουργία της αγοράς εργασίας, τη βιωσιμότητα των συντάξεων και των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και την υιοθέτηση ρεαλιστικών μέτρων φορολογικού συντονισμού. Βήματα για την περαιτέρω χρηματοπιστωτικών ολοκλήρωση στη ζώνη του ευρώ θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη. Στο πλαίσιο μιας πιθανής αλλαγής της Συνθήκης, ένα παρόμοιος μηχανισμός με αυτόν που υπάρχει ήδη στον τομέα της ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης θα μπορούσε να εισήχθη για να επιταχυνθεί η προσφυγή στην ενισχυμένη συνεργασία. Οι εξελίξεις αυτές δεν πρέπει να υπονομεύσουν την εσωτερική αγορά.
- Το άνοιγμα της δυνατότητας, με μια πιο μακροπρόθεσμη προοπτική, για την μετάβαση προς κοινή έκδοση χρέους σε μια σταδιακή και με συγκεκριμένα κριτήρια διαδικασία, για παράδειγμα, ξεκινώντας με τη συγκέντρωση ορισμένων χρηματοδοτικών μέσων. Οποιαδήποτε μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να συνοδεύονται με ένα ισχυρό πλαίσιο για τη δημοσιονομική πειθαρχία και την οικονομική ανταγωνιστικότητα για την αποφυγή του ηθικού κινδύνου και για να προωθηθεί η ευθύνη η συμμόρφωση. Αυτό θα απαιτήσει επίσης πιο παρεμβατικό έλεγχο της εθνικής δημοσιονομικής πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η διαδικασία αυτή θα υπογραμμίσει το μη αναστρέψιμο του ευρώ (την εδραίωση του), θα δώσει μια μακρά προοπτική για το θέμα της χρηματοδότησης (δανειοδότησης των κρατών μελών), και θα ενισχύσει το ρόλο του ευρώ ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Παράλληλα, θα ήταν στην πραγματικότητα επίσης ένας πολύ ισχυρός μηχανισμός για τη δημοσιονομική πειθαρχία.

Ενίσχυση των υφιστάμενων μηχανισμών αντιμετώπισης κρίσεων
16) Μακροπρόθεσμες μεταρρυθμίσεις, όπως αυτές που αναφέρονται παραπάνω πρέπει να συνδυαστούν με τη λήψη άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση των εντάσεων στην αγορά.

17) Πρώτον, υπάρχει ανάγκη να ολοκληρωθεί η υλοποίηση των σημαντικών μέτρων που έχουν ήδη αποφασιστεί. Αυτό συνεπάγεται:

- Ταχεία επίτευξη συμφωνίας, στην ιδανική περίπτωση μέχρι το Μάρτιο του 2012, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις δύο προτάσεις της Επιτροπής που κατέθεσε στις 23 Νοεμβρίου. Ενδεχομένως ενίσχυση τους σύμφωνα με τις αλλαγές στο πρωτόκολλο αριθ. 12 που περιγράφονται παραπάνω.
- Ταχεία ανάπτυξη του μηχανισμού μόχλευσης του EFSF, μέσω των δύο συγκεκριμένων επιλογών που συμφωνήθηκαν από το Eurogroup στις 29 Νοεμβρίου.

18) Δεύτερον, η συνθήκη για το ESM θα πρέπει να ολοκληρωθεί και να επικυρωθεί γρήγορα, ενώ θα πρέπει να γίνει προσαρμογή του προκειμένου να το καταστήσει πιο αποτελεσματικό μέσω:
- Της αναφορά σαφώς, όσον αφορά την PSI, της δέσμευσης να τηρηθούν αυστηρά οι αρχές και πρακτικές του ΔΝΤ με τη σαφή επιβεβαίωση ότι η απόφαση που ελήφθη στις 21 Ιουλίου σχετικά με το ελληνικό χρέος είναι μοναδική και εξαιρετική. Αυτό είναι το κλειδί για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνη στις αγορές κρατικού χρέους.
- Την σύγκλιση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων από το ESM με τη διαδικασία και τους μηχανισμούς που ισχύουν στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (η ομοφωνία να περιορίζεται σε περιορισμένο αριθμό αποφάσεων)
- Εισαγωγή της δυνατότητας για την ESM για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζικών ιδρυμάτων και για την απόκτηση από το ίδιο των χαρακτηριστικών ενός πιστωτικού ιδρύματος.
- Τη δυνατότητα να επανεξεταστεί η περιοριστική ρήτρα για μέγιστο ύψος κεφαλαίων συνδυαστικά από το ESM και το EFSF της τάξης των 500 δις ευρώ ώστε να δοθεί στο ESM πλήρης δανειοδοτική ικανότητα.

19) Τέλος, υπάρχει η ανάγκη να διασφαλιστεί ότι το ΔΝΤ έχει επαρκείς πόρους για την αντιμετώπιση της κρίσης μέσω της παροχής πρόσθετων μέσων, όπως έγινε το 2009, ιδίως μέσω διμερών δανείων.

Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2011

Λάθος των Fox News ή Προπαγάνδα? "Fox claims Greek riots are in Moscow"

Λάθος των Fox News ή Προπαγάνδα? Fox claims Greek riots are in Moscow



Το Fox news, σε ρεπορτάζ του για τις εκλογές στην Ρωσία, παρουσιάζει το βίντεο από τις ταραχές στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι είναι η Ρωσία.
While reporting on Russia Poll fraud Fox News shows video from riots in Greece claiming it is Russia.